Region Szarysz (Šariš) stanowił w przeszłości żupę w państwie
węgierskim. Od północy graniczy z Polską, od wschodu z dawną żupą
zemplińską, od południa z byłą żupą abowsko-turniańską, zaś zachodnią
granicę regionu wyznacza Spisz – była żupa spiska.
Szarysz jest położony w dorzeczu rzek Torysa, Topľa i Ondava, przepływa
przez niego także rzeka Poprad i Hornád. Najwyższym wzniesieniem w
regionie jest Minčol (1157 m n.p.m.) w paśmie Čergov.
Historycznym ośrodkiem administracyjnym Szarysza był
Zamek Szaryski
(Šarišský hrad) , a od 1647 roku – miasto
Preszów (Prešov) . Dokumenty z
XI wieku potwierdzają przynależność regionu do państwa węgierskiego.
Szarysz nie był dotknięty najazdami tureckimi. W XV wieku, po
kolonizacji wołoskiej, do zamieszkającej tu ludności słowackiej
dołączyły też inne narodowości, głównie ludność rusińska i ukraińska. W
1918 roku Szarysz stał się częścią Czechosłowacji.
Obecnie region Szarysz znajduje się w województwie preszowskim
(Prešovský kraj). Dominuje tu wyznanie katolickie i greckokatolickie.
Do najczęściej odwiedzanych przez turystów miast należy
, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a także
administracyjne centrum regionu – Preszów. Szarysz posiada wiele
zamków, w większości są to już przeważnie ruiny. Charakterystycznym
elementem krajobrazu Szarysza są
. W miesiącach
letnich popularnym miejscem wypoczynku jest
Wspaniałe krajobrazy, zabytki kultury, specyficzny folklor z elementami
kultury rusińskiej – to wszystko, razem z poprawiającą się ofertą
turystyczną, jest gwarantem spędzenia przyjemnych chwil na Szaryszu.